Метадалаг. асновы и прынцыпы вывучэння гисторыи, яе перыядызацыя. Фармацыйны и цывилизацыйны падыходы да вывучэння гисторыи.

-прынцып гистарызму(разгляд падзей у гистарычным развицци у спалучэнни з иншыми падзеями гэтага перыяду)

-аб’ектыунасци(каб гистор была написана з аб’ектыуных пазицый. Прадугледжвае каб даследчыки карысталися не тольки гистар. дакументами и крыницами, але и правярали той ци иншы факт иншыми прынцыпами, парауноували з архиуными матэр.)

-прынцып сацыяльнага падыходу(усе падзеи звязвалися з роляй камунист. СССР. Роля рабоч. класса разглядалася на низшым узроуни. Мэта: у гисторыи трэба разглядаць аб’ектыуна и рэальна усе классы, саслоуи и их ролю)

Метадалогия антычнага перыяду – суб’ектыуная. Яна мела месца працяглы гистар. час, писалася пад кирауникоу той ци инш дзяржавы (фараоны, императары). Просты люд не разглядауся. Аб’ектыуная метадалог(сярэдния вяки) звязвалася з Божыим промыслам. Навуковая метадалог(сярэдзина 19ст)ням вучоны Карл Маркс аддзялиу грамадства на грамадска-эканам. фармацыи:1)першабытна-абшчынны лад; 2)рабауладальницки лад;3)феадальны лад; 4)капиталист. лад; 5) камунист.фармацыя.(змена фармацый праходзила з сац. рэв-цыи).Недахопы фарм. – некаторыя краины из пераскочвали.

Перыядызацыя фармацый:1)камены век (палеалит-100тыс-40тыс. г. да н. э, мезалит-10тыс-5тыс г.да нэ, неалит-5тыс-2тыс г. да н.э)2)бронзавы век-2тыс.г.да нэ-7ст. да н.э3)жалезны век-7ст.да н.э – 8ст.н.э

Цывилизацыйны падыход (больш уваги пры разглядзе гисторыи удзяляецца чалавеку и падзеям у иншых частках свету.Разгляд стасункау узаемасувязи памиж падзеями на бел. Землях и тых стран, з якими мы мяжуем): 1)фаза-«дзикасць»(гэты перыяд адбывауся да ганчарнай вытворчасци) 2)варварства 3)цывилизацыя(першая цвилиз у Белар – Полацкае княства(9ст)).

Перыядызацыя гисторыи па Сташкевичу и Брыгадзину:1)спадчына старажытнага свету, сярэдния вяки и Беларусь(100-40тыс г.да н.э- да Люблинскай унии 1569г) 2) ад Люблинскай унии да падзелау РП(1569,1772,1793,1795) 3) Беларусь и цывилизацыйнае грамадства(1795-1917).4)Белар. Пад час Кастрычницкай рэв.,грамадзянскай вайн и усталявання новага укладу жыцця)1917 – першая палова 1940х; 5)Белар. пад час спаборництва и канфрантацыи 2х сац.-палит. систэм(другая палова1940х-1991); 6) шлях да дзяржаунага суверэнитэту и дзяржаунай незалежнасци Беларуси.(1991-нашы дни).

2. Прадмет вывучэння гісторыі ў кантэксце цывілізацыйнага, рэгіянальнага развіцця, як складовай часткі ўсх-славянскай і агульна-еўрапейскай гісторыі.

Гисторыя - навука аб минулым и сучасным, аб людзях, якия дзейничаюць у часе и прасторы. Прадмет – асноун. гістар. падзеі са стараж. часоў да нашых дзён. Задачы: 1. выяўленне заканамернасцей, тэндэнцый і перспектыў сац.-экан., паліт. і культ. развіцця бел. зямель, 2. вывучэнне паліт, экан., сац., культ. працэссаў са сатараж. часоў да нашых дзён., 3. маральная ацэнка мэт, шляхоў, сродкаў і вынікаў разв. Бел. у розныя эпохі, 4. фарміраванне логікі і стыля гістар. мышлення.

Да гістар. навук адносяцца этнаграфія і археалогія.

1)Польская – разглядала сваи интэрэсы. Личыла што на нашай зямли лицвинау быть не далжно (Сянкевич)

2)Расийская – (пасля 3 падзелу рэчы Паспалитай)

3)Савецкая пасля 1917 – разглядвалася як састауная частка ссср. Моцна идыялизавана (завышаласяроля КПСС) Ластоуски, Луцкевич, Гурло Бурбис, Цетка, Уласау, Колас, Купала

4) 1991 Беларуская (суверенная) – Штыхау, Станович, Люты, Сакалоу, Бич, Ткачоу.

Крызіс феадальна-прыгонніцккай сістэмы,адмена прыгоннага права на Б.

1.Сац.-эк. адсталасць, незадавол. сял. у выніках працы.

2. Ваенна-тэхн. адсталасць, паражэнне у Крым. Вайне

3. Жаданне урада прадухіліць сял. бунт шляхам рэформы.

Паступ. выспявала думка правесці рэф. “зверху”,не чакаючы пакуль яе правядуць “знізу”. Прадугледжвалася захаваць права уласнасці дваран-памешчык. на зямлю, а сял. даць асабістую вольнасць без надзялення іх зямлею. Адмена прыгон. права- сведчанне працэсу мадэрнізацыі, пераход ад феадал. да бурж. адносін. 19 лютага 1861г. Алякс. 2 быу падпіс. Маніфест аб адмене прыгоннага права. Памешч. страцілі паліцэйскую і суд. уладу над сял., вызваляліся ад усякай адказнасці за выплату сял. падаткау і выкананне павіннасцей на карысць дзярж.. За гэта адказвалі самі сял. на аснове “кругавой парукі”(калектыунай адказнасці). Сял. не атрым. зям..пры раздзеле зям. памешч. пакінулі сабе самыя лепш. зем., што прывяло да церазпалосіцы. Парадак размеркавання зямлі замацоувауся у “устауных граматах”. Сял. за свой зям. надзел на працягу 9 г. выплачвау грошы памешч., так каб ен паклаушы яе у банк пад 6% гад., мог атрым. штогод сумму роуную гад. чыншу, які ен атрымлівау да рэф.. 20%-сял. плацілі памешч., 80%-дзярж. На прац. 49г. сял. павінны дз.выплаціць гэтую сумму, і працэнты за пазыку.да поунага выкупу зям. сял. лічыліся “часоваабавязаннымі”Вынікі: памешчыкі на тэр.Б трымалі больш паловы зям..

33. Шляхі развіцця капіталістычных адносін. Спецыфіка прамысловага перавароту ў Беларусі. Будаўніцтва чыгунак, фарміраванне пралетарыяту і буржуазіі. Узнікненне індустрыяльнага грамадства ў другой палове 19 ст.

19 ст. Характэрызуецца рэзкім пад’ёмам сельскай гаспадаркі, эканомікі ва ўсім міры.У Расійскай Імперыі назіраліся змены ў палітычным жыцці. Бел. 60-90 гг. вызначалася прамысловай рэвалюцыяй.,якая прыйшла сюды разам з развіццем капитализму. Развиццё прамысловасці сведчыла аб тым, што побач з феадал. сац-эканам. укладам ўзнікае капиталистычны. Гэтыя суадносины были прыкладна 63% (эк-ка) супраць 37%(капит-ы шлях развицця). машынная вытворчасць патрабавала высокаквалификаваных майстроу, таму прымусовая праца неписьменных прыгон. сялян, якая пераважала на памешчыцких прадпрыемствах, пачала саступаць месца выкарыстанню квалификаванай вольна-рабочай силы на гарадских прамысловых прадпрыемствах. Пасля вайны 1812г назіраўся хутки рост гараоў и их насяленне. Тлумачыўся ён не стольки эканам. фактарами, кольки існаваннем “мяжы яурэйскай аселасци”. Важную ролю у працэссе урбанизацыи Б. адыгрывали мястэчки. Пераважная большасць мястэчак належала памешчыкам. Перавод вёски у разрад мястэчка патрэбна было атрымаць дазвол у губернатара. Да сяр 19 ст. істотную ролю у таварна-грашовых адносінах адыгрывалі кирмашы. Яны праводзилися у мястэчках и гарадах у пэуныя дни, звязаныя з царк. святами. У 1862г. на паун.-зах. частцы бел. тэрыторыі пракладзена 1 чыгунка Пецярбург-Варшава, якая праходзила праз Вильню, Гродна, Беласток.У 1880-1890 г. пачаўся рух па Палеских чыгунках,якія уключалі. Станцыі Мазыр, Кобрын, Жабинка, Пінск,Лунинец,Гомель, Брэст.

Сав. Расія і Германія распачалі сепарацкія перамовы ў Брэст-Літоўску. Сав.дэлегацыю ўэначаліў Л.Троцкі (1918г) 19 лют. бальшавіцкія ўлпды авакуіраваліся, 20 –Мінск аказаўся ў поўным безуладдзі. 21 лютага выдалі 1 ўстаўную грамату, якая правазгласіла сварэнне бел.урада. 23 лютага – дзень стварэння новай арміі. 3 сакавіка – падпісалі Брэст-Літоўскі дагавор. 9 сакавіка 1918г. была выдадзена 2-ая ўстаўная грамата, якая абвяшчала стварэнне БНР. 25 сакавіка 1918г. была выдадзена 3-яя ўстаўная грамата, якая абвясціла незалежнасць БНР у яе этнічных межах. У створаную раду ўвайшлі Серада, Скирмунт, Рычэуски, Аусяник, Лесик акрамя Я. Варонки. Пазней сюды войдуць браты Луцкевичы, Смолич. Але усе гэта прывядзе да разрыву у радзе. Рада існуе і да нашага часу (у Канадзе). 11 лістапада адбылася рэвалюцыя ў Германіі і нямецкія войскі былі адазваны з нашых зямель.

52.Генезіс белсав.дзяржаўнасці 1917-1921г. Роля і месца БССР у складзе СССР.

Каб аб’яднаць сав. рэспублікі ў адзіную дзяржаву былі прапанаваны 2 варыянты: 1) прапанаваў. Сталін- ажыццявіць аутанамізацыю сав. рэспублік, г.з. уключыць іх у склад РФ з ауаномнымі правамі. 2)прапанаваў Ленін- утварыць новае дзяржаўнае аб`яднанне, у якое уваходзілі б на роуных правах усе сав.. рэспублікі. Пасля кастрыч. рэв. Польша і Фінляндыя аддзяліліся ад Сав. Расіі. Аутарытэт Леніна быу большым, таму выбралі яго прапанову. 30 снежня 1918 г.бальшавікі хацелі зрабіць на савецкай аснове альтэрнатыву БССР у Смаленску.З 31снежня на 1 студзеня 1918-1919 ггпадпісалі дакументы.І 1 студзеня абвясцілі ССРБ (кіраўнікі – Жылуновіч, Чарвякоў) 2 лютага 1919г распачалі перамовы аб аб’яднанні Літвы і Беларусі. 15 лютага падпісалі данныя дакументы аб утварэнні ЛітБелССР на чале з Міцкявючасам Капсукасам. Па прычыне Рыжскага дагавору ў 1921г – Літва адышла ў склад Польшчы.30 снежня 1922г на 1 усесаюзным з’ездзе Саветаў у Маскве дэлегацыя БССР на чале з Чарвяковым падпісала дэкларацыю і Дагавор аб стварэнні СССР. БССР праіснавала да 1991

55.Асаблівасці працэсу дэмакратызацыі грам.-паліт.жыцця ў пал.50-60 г 20 ст.

3 сяр. 50-х гг. у свеце разгарнулася навукова-тэхнічная рэвалюцыя, якая адкрыла магчымасці выкарыстання ЭВМ, новых крыніц энергіі, матэрыялаў. Гэта не магло не закрануць і эк-ку СССР, а разам з тым і БССР. Пераважнае развіцце атрымалі галіны прамысловасці, якія вызначалі тэхнічны прагрэс.

У канцы 50-х гг. адбыліся перамены у кіраўніцтве гаспадаркай, у 1958 г. быў створаны Савет народнай гаспадаркі БССР (Саўнаргас). Саўнаргасы садзейнічалі лепшаму выкарыстанню мясцовых рэсурсаў, узмацненню спецыялізацыі. Аднак з 1962 г. назіралася зніжэнне ўсіх паказчыкаў прамысловай вытворчасці. Саўнаргасы не змаглі змяніць становішча, у 1965 г. адбылося вяртанне ад Саўнаргасаў да міністэрстваў

За 1956 - 1965 гг. у рэспубліцы было ўведзена у строй звыш 450 буйных прадпрыемстваў—БелАЗ у Жодзіне, Салігорскі калійны камбінат, Магілеўскі металургічны камбінат, Полацкі нафтаперапрацоўчы камбінат, Гродзенскі азотна-тукавы завод. У Б. з'явіўся новы від транспарту-трубаправодны.

БССР стала ўдзельніцай эканам. мерапрыемства, якое праводзілася у гады дзейнасці Хрушчова. Моладзь рэспублікі прыняла ўдзел у асваенні цалінных зямель. Палепшыліся жыллевыя ўмовы насельніцтва. 3 1956 па 1965 г. 3 млн ч-к атрымалі жылле. Увогуле патрэбна адзначыць, што гады хрушчоўскай «адлігі» былі адносна спрыяльнымі у сац. развіцці рэспублікі.

53. Устанаўленне аднапартыйнасці. Канстытуц. афармленне сав.паліт.сістэмы і кіруючай ролі камуніст. партыі. Сканцэнтраванне функцый заканадаўчай, выканаўчай і судовай улады ў руках дзяржаўна-паліт. апарата ў 20-30 гг.

Адразу пасля Кастрычн. рэвалюцыі бальшавіцкая партыя паставіла пытанне аб аднапартыйнай сістэме. Супраціўленне бальшавікам аказалі эсэры. Але пасля арыштаў эсэры таксама спынілі існаванне. 1918-1919г. – Грамадз.вайна, спрыяла ўстанаўленню бальшавікоў. Значны ўклад у перамогу ўнеслі рэспублікі,якія ўвайшлі ў ваенна-паліт. саюз (Б.ь,Расія,Закаўказзе,Украіна).Калі грамадз. вайна скончылася,з’явілася патрэба стварыць нейкі іншы саюз.Пад час ваенна-паліт. саюзу быў дыктат, ваенны рэжым. Паўстала пытанне, якому саюзу быць раней. 2 праэкты: 1.Выклаў Сталін: аўтанамізацыя (рэспублікі павінны проста ўвайсці ў склад РФ,мець толькі аўтаномію, галоўная роля – РФ). 2.Прапанова Леніна: стварэнне раўнапраўных рэспублік Кожная нацыя мае права на самавызначэнне. Варыянт Леніна прайшоў.30 снежня 1922г. адбылося стварэнне дадзена саюза з назвай СССР.У розныя часы ў саюз уваходзіла розная колькасць рэспублік:16, 15 існавала да 1995г. Спачатку было 4 рэспублікі: РСФСР, БССР, УССР, ЗССФР – закаўказзе. Быў назначаны старшыня ЦВК у кожнай рэспубліцы (А.Чарвякоў у Беларусі).У стварэнні СССР кіруючай была роля партыі.Прынцып дэмакратызацыі прадугледжваў поўнае падпарадкаванне малодшых арганізацый старэйшым.Пад час сабранняў, выбараў улічвалася толькі думка,якая пераважала. Галаўная пасада ў СССР у 1922г. – пасада старшыні СНК(яе заняў Ленін).Партыя – “ум,честь и совесть”.Пасля смерці Леніна ў 1924г. пасада старшыні СНК адыходзіць на другі план.З’яўляецца іншая партыя – кіраўнік партыі.Роль партыі была вельмі высокай,пасаду заняў Сталін.Пры Леніне пасада гэта была недзе 6-7ай сярод кіруючых пасад.Сталін умацаўваў уладу і павышаў роль партыі.Падзел улад (заканадаўчая-парламент,выканаўчая-СНК,судовая) не адпавядаў рэчаіснасці, таму што над усім стаяла партыя.

-прынцып гистарызму(разгляд падзей у гистарычным развицци у спалучэнни з иншыми падзеями гэтага перыяду)

Да гістар. навук адносяцца этнаграфія і археалогія.

1)Польская – разглядала сваи интэрэсы. Личыла што на нашай зямли лицвинау быть не далжно (Сянкевич)

2)Расийская – (пасля 3 падзелу рэчы Паспалитай)

4) 1991 Беларуская (суверенная) – Штыхау, Станович, Люты, Сакалоу, Бич, Ткачоу.

Конфликты в семейной жизни. Как это изменить? Редкий брак и взаимоотношения существуют без конфликтов и напряженности. Через это проходят все...

Что способствует осуществлению желаний? Стопроцентная, непоколебимая уверенность в своем...

Что вызывает тренды на фондовых и товарных рынках Объяснение теории грузового поезда Первые 17 лет моих рыночных исследований сводились к попыткам вычислить, когда этот...

Система охраняемых территорий в США Изучение особо охраняемых природных территорий(ООПТ) США представляет особый интерес по многим причинам...

Не нашли то, что искали? Воспользуйтесь поиском гугл на сайте: