Сдам Сам

ПОЛЕЗНОЕ


КАТЕГОРИИ







Гісторыя, сучасны стан, методыка





Метадалагічныя аспекты і метадычныя прыёмы вывучэння карыстальнікаў ва ўмовах сучаснай бібліятэкі вызначаюцца, галоўным чынам, сацыякультурнай сітуацыяй і ўзроўнем развіцця сацыялогіі чытання як галіны сацыялагічных ведаў, у межах якой існуе тэорыя і практыка вывучэння чытачоў. Сацыялогія – навука аб сацыяльных адносінах, механізмах і заканамернасцях функцыянавання і развіцця сацыяльных супольніцтваў. Сацыялогія чытання належыць да ліку спецыяльных, асобных сацыялагічных тэорый, альбо тэорый сярэдняга ўзроўню. Гэта навуковая дысцыпліна, якая вывучае сацыяльныя фактары і заканамернасці функцыянавання друкаваных твораў у грамадстве.Прадметам яе даследванняў з’яўляецца такая галіна духоўнай культуры, як чытанне, ва ўсей яго складанасці і сацыяльнай абумоўленасці.У літаратуры мінулых гадоў вызначаліся наступныя функцыі сацыялогіі чытання:1. Пазнавальная – выяўленне заканамернасцяў масавага чытання.2. Практычная, альбо кіраўнічая – выпрацоўка парад і рэкамендацый дзеля кіравання, планавання і прагназавання бібліятэчнай справы, кнігадрукавання і кнігараспаўсюджвання.3. Ідэалагічная – стварэнне асновы дзеля больш паглыбленай працы па камуністычнаму выхаванню насельніцтва.

Змяніўся час, змяніліся і падыходы да ідэалагічнай функцыі сацыялогіі чытання. Такім чынам, у сучасны момант мы гаворым, не аб ідэалагічнай, а аб культурна-асветніцкай функцыі сацыялогіі чытання Камунікатыўная функцыя сацыялогія чытання ўяўляе сабой аптымізацыю, дзякуючы сацыялагічным ведам, узаемадзеяння і ўзаемаадносін у сістэме распаўсюджання твораў друку Камунікатыўная функцыя сацыялогія чытання ўяўляе сабой аптымізацыю, дзякуючы сацыялагічным ведам, узаемадзеяння і ўзаемаадносін у сістэме распаўсюджання твораў друку,асноўныя функцыі сацыялогіі чытання ў сучасным грамадстве:Пазнавальную.Кіраўнічую.Культурна-асветніцкую.Камун.

Сацыялогія чытання ўзнікла ў сферы бібліятэказнаўства як прыкладны навуковы напрамак, арыентаваны на практычныя задачы адпаведнай галіны: удакладненне профілю камплектавання фондаў бібліятэк, удасканаленне форм і метадаў абслугоўвання чытачоў і прапаганды кнігі, пашырэнне ўплыву на насельніцтва з боку бібліятэк і г.д. Кантакты сацыялогіі чытання з іншымі навукамі таксама вельмі грунтоўныя. У псіхалогіі яе цікавяць тэорыі матывацыі, успрыяцця, сацыяльнай арыентацыі асобы, яе ўстановак, заканамернасці міжасабовых зносін.

«Что читать народу«- указатель в 3т Алчевской. Рубакин-Выдающийся деятель народного просвещения, сыграл ведущую роль в демократизации теории и практики библиотечного дела России, много сделал для пропаганды чтения и изучения читательских интересов. (Психология читателя и книги. Краткое введение в библиотечную психологию. 1929 г.) разработал анкетирование по непосрдствен общению с читателями.Его труд «Этюды о русской читающей публике» После Окт рев-ции значит изменения и в Бел и в Рос. Вся страна училось, но нехватала книг.Проводили чтения красной Армии и флота. Велись беседы, анализ д-тов, анкетирование апросы – Нечаев, Рыбников.Изучали чтение рабочих(Траповский, Крупская, Коган)На Беларусі сацыялогія чытання ў яе сучасным выглядзе пачала пленна развівацца ў рамках агульнасаюзных даследванняў па праблеме: “Кніга і чытанне ў жыцці савецкага грамадства”, якія былі задуманы як планамернае вывучэнне чытання і чытацкіх арыентацый розных сацыяльных груп.Першым стала даследванне “Савецкі чытач”, якое адбывалася ў 1965-1967 гадах [12]. Быў ахоплены шэраг асноўных сацыяльна-прафесійных і сацыяльна-дэмаграфічных катэгорый у межах былога СССР, у тым ліку і на Беларусі. Вывучалася чытанне рабочых, калгаснікаў, ІТР, настаўнікаў, моладзі.Даследванне “Кніга і чытанне ў жыцці невялікіх гарадоў”, якое праводзілася Дзяржаўнай Бібліятэкай СССР імя У.І.Леніна ў 1969-1972 гадах [6], было накіравана на вывучэнне чытання жыхароў гарадоў РСФСР і наогул не мела адносін да Беларусі. Але методыка, распрацаваная даследчыкамі, магла быць выкарыстана і ва ўмовах нашай рэспублікі, а праблемы, якія яна разглядала, насілі агульнасаюзны характар і многія вынікі аказалі пэўны уплыў на развіцце бібліятэчнага абслугоўвання ў Беларусі, якая ў той час з’яўлялася неад’емнай часткай СССР.Наступным этапам у развіцці сацыялогіі чытання стала даследванне “Кніга і чытанне ў жыцці савецкага сяла” (1973-1975г.г.) [7], у якім беларускія вучоныя прынялі самы актыўны ўдзел. Вынікам сталі артыкулы ў саюзным друку, глава ў манаграфіі “Сацыяльна-культурныя пераўтварэнні на весцы”, а таксама абароненая ў Вучоным савеце інстытута мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору АН БССР кандыдацкая дысертацыя К.С.Санько, які быў у той час загадчыкам навукова-даследчага адзелу Дзяржаўнай бібліятэкі БССР імя У.І.Леніна. Многія думкі гэтага аўтара аб абслугоўванні кнігай жыхароў сяла, аб сельскай бібліятэцы і бібліятэкары і сення не страцілі сваей каштоўнасці [13].

Па шэрагу аб’ектыўных і суб’ектыўных прычын амаль што да пачатку 90-х гадоў буйнамаштабных сацыялагічных даследванняў чытання ў Беларусі не праводзілася. Аб’ектыўныя прычыны звязаны з тымі крызіснымі з’явамі, якія адбываліся ў савецкай сацыялогіі, як і ва ўсім савецкім грамадстве. Суб’ектыўныя прычыны былі абумоўлены адсутнасцю статуса навуковай установы ў Дзяржаўнай бібліятэцы БССР, што не спрыяла замацоўванню кадраў кваліфікаваных даследчыкаў.Новым этапам ў развіцці сацыялогіі чытання з’явілася стварэнне сацыялагічнай службы пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР з удзелам у ей прафесійных сацыелагаў. У 1990-1991 гадах у рэспубліцы адбыліся два буйныя даследванні: “Дэмаграфічная сітуацыя і інфармацыйныя патрэбы насельніцтва ў зонах абслугоўвання бібліятэк з лікам чытачоў да 200 чалавек” і “Чытач масавай бібліятэкі”. Першае праводзілася навукова-метадычным аддзелам, другое – сацыялагічнай групай. У 1991 годзе абодва гэтых калектыва былі аб’яднаны ў адзіны аддзел бібліятэказнаўства, які і з’яўляецца ў сучасны момант цэнтрам вывучэння чытання у Рэспубліцы Беларусь. з пачатку 1990-х гадоў Нацыянальная бібліятэка Беларусі займае адметнае месца ў вывучэнні чытачоў. Стварэнне сацыялагічнай групы пры аддзеле бібліятэказнаўства дазволіла забяспечыць даследаванні адзінай методыкай, сучасным навуковым інструментарыям і аўтаматызаванай сістэмай апрацоўкі першаснай сацыялагічнай інфармацыі, што значна павысіла навуковы ўзровень, ўзмацніла абгрунтаванасць вывадаў і прапаноў.НББ разам з іншымі буйнейшымі бібліятэкамі падрыхтавала і правяла даследаванне “Чытач навуковых бібліятэк г.Мінска і праблемы ўдасканалення яго абслугоўвання” Асноўнай мэтаю даследавання стала распрацоўка навукова абгрунтаванай сістэмы якаснага інфармацыйна-бібліятэчнага абслугоўвання ў складаных сацыяльна-эканамічных умовах.

2001 года было праведзена даследаванне “Чытач НББ: пошук шляхоў аптымізацыі абслугоўвання”. У ім зроблена спроба вырашыць праблему адпаведнасці сістэмы абслугоўвання бібліятэкі ўзроўню патрабаванняў да яе з боку чытачоў. Вынікі даследавання сталі падставай для прыняцца кіруючых рашэнняў па рэструктурызацыі сістэмы чытальных залаў і падсобных фондаў бібліятэкі, усяго бібліятэчнага асяроддзя.Асн. даслед. Чытач масавай публічнай бібліятэкі”, “Чытач навуковай бібліятэкі і шляхі ўдасканалення яго абслугоўвання”, “Арганізацыя бібліятэчнага абслугоўвання нацыянальных меншасцяў у бібліятэках Беларусі”, “Арганізацыя бібліятэчнага абслугоўвання жыхароў маланаселеных пунктаў”, “Структура і дынаміка дзіцячага чытання ў Рэспубліцы Беларусь”, “Бібліятэка ў сацыякулльтурным асяроддзі”. Акрамя Нацыяналоьнай бібліятэкі даследваннямі чытання займаюцца: Кніжная палата Рэспублікі Беларусь, кафедра бібліятэказнаўства Мінскага інстытута культуры і шэраг іншых устаноў звязаных з кнігавыдавецтвам і кнігараспаўсюджаннем.

У метадалагічных прынцыпах вывучэння чытачоў адлюстроўваюцца істотныя патрабаванні да даследвання, стратэгія навуковага пошуку ў галіне сацыялагічнага асэнсавання сутнасці чытання.

1. Прынцып навуковай аб’ектыўнасці. Раней падкрэслівалася неабходнасць спалучэння навуковай аб’ектыўнасці з ідэйнай накіраванасцю вывучэння чытачоў, лічылася, што высвятленне аб’ектыўнай карціны чытання не можа служыць самамэтай дзеля даследчыка. 2. Прынцып сістэмна-структурнага падыходу да аналізу з’яў у галіне чытання. Каб глыбока вывучаць прадмет даследвання, неабходна выявіць усе яго істотныя бакі, усе элементы, з якіх ен складаецца. Трэба вызначыць усе сувязі паміж імі. Сістэмна-структурны падыход да вывучэння чытання прадугледжвае таксама аналіз знешніх сувязей і ўплывае на яго. 3. Прынцып гістарызму патрабуе вывучаць чытанне і чытачоў з улікам канкрэтнай гістарычнай сітуацыі, у развіцці, у суадносінах да сацыяльных умоў, улічваць непазбежныя змены ў чытацкай псіхалогіі, захоўваць пераймальнасць паміж назіраннямі і вывадамі розных часоў. 4. Прынцып адзінства асабовага і сацыяльна-псіхалагічнага падыходаў да вывучэння чытання. Дадзены прынцып абумоўлены патрабаваннем разглядаць чытанне як на асабовым узроўні, так і на ўзроўні аналізу духоўнага жыцця адпаведнай рэферэнтнай групы, якая ўплывае на выбар кнігі і ўспрыняцце яе чытачом. Даследванні сведчаць, што міжасабовыя чытацкія зносіны, парады сяброў, калег па рабоце адыгрываюць выдучую ролю сярод стымулаў у выбары твораў друку.

4. Прынцып адзінства асабовага і сацыяльна-псіхалагічнага падыходаў да вывучэння чытання. Дадзены прынцып абумоўлены патрабаваннем разглядаць чытанне як на асабовым узроўні, так і на ўзроўні аналізу духоўнага жыцця адпаведнай рэферэнтнай групы, якая ўплывае на выбар кнігі і ўспрыняцце яе чытачом.Сацыялагічнае даследванне чытання – гэта шэраг лагічна паслядоўных аперацый, арганічна звязаных паміж сабой агульнай мэтаю: неабходнасцю атрымання даставерных дадзеных аб вывучаемым працэсе альбо з’яве.Усе гэтыя мерапрыемствы аб’ядноўваюцца ў адзіную сістэму галоўным сацыялагічным дакументам – праграмай даследвання. Праграма сацыялагічнага даследвання ўключае наступныя асноўныя элементы:Метадалагічны раздзел(Вызначэнне праблемы, аб’екта і прадмета даследвання,Вылучэнне мэты і задач даследвання,Інтэрпрэтацыя асноўных паняццяў,Сістэмны аналіз аб’екта даследвання.Стварэнне рабочых гіпотэз).Працэдурны раздзел:(Прынцыповы (стратэгічны) план даследвання,Абгрунтаванне сістэмы выбаркі адзінак назірання,Пералік асноўных працэдур збору і аналізу дадзеных).Першапачатковым пунктам усялякага даследвання з’яўляецца праблемная сітуацыя.-гэта недастатковасць ведаў аб рэальнай сацыяльнай сітуацыі, у выніку чаго немагчыма выкарыстоўваць ужо існуючыя веды для рэгулявання адпаведных працэсаў.Гіпотэза – гэта абгрунтаванае прадбачанне аб структуры аб’ектаў, характары сувязяў паміж вывучаемымі з’явамі і працэсамі.Падцвердзіць альбо аправергнуць гіпотэзу магчыма толькі ў тым выпадку, калі ўсе тэрміны, у якіх яна сфармулявана, інтэрпрэтаваны, зведзены ў сістэму правяраемых паказчыкаў. Вызначэннем рабочых гіпотэз завяршаецца метадалагічны раздзел праграмы даследвання. Аб другім, працэдурным раздзеле пойдзе гаворка ў наступнай тэме.

Выбар метадаў даследавання вельмі адказная задача. Ад яе выканання залежыць лёс усёй працы. У сацыялогіі існуе тры класы мет адаў збору першапачатковых эмпірычных даных: назіранне, аналіз дакументаў і апытанне. Пад назіраннем маюць на ўвазе непасрэдную рэгістрацыю падзей відавочцам. Назіранне бавае кантралюемым і некантралюемым. Кантралюемае, альбо стандартызаванае, структурнае назіранне прадугледжвае рэгістрацыю падзей па дэтальна распрацаванай схеме. Некантралюемае, альбо нестандартнае, бесструктурнае назіранне праводзіцца на аснове прыцыповага плана, які мае агульны, недэталізаваны характар. Форма рэгістрацыі і адлюстравання падзей і з’яў свабодная. Апытанне – незаменяльны спосаб атрымання інфармацыі, які ўжываецца, калі неабходна мець сведкі аб суб’ектыўным свеце чытачоў, іх прыхільнасцях, матывах чытання, поглядах і адносінах. Па форме правядзення апытанні вызначаюцца на вусныя (інтэрв. ю) і пісьмовыя (анкеты). Інтэрв’ю – гэта размова сацыёлага з чытачом, альбо іншай асобай, якая праводзіцца па плану. Нестандартызаванае інтэрв’ю гэта досыць доўгая размова з рэспандентам па агульнай праграме, але без строга вызначаных пытаннях. Стандартызаванае інтэрв’ю распрацавана больш дэталёва: акрамя агульнага плана размовы ў ім ёсць усе неабходныя пытанні і варыянты магчымых адказаў. Інтэрв’юэр павінен строга кіравацца тэкстам апроснага ліста і інструкцыяй, не адступаючы ні на крок. ад колькасці рэспандэнтаў інтэрв’ю бываюць індывідуальныя і групавыя. ад спосабаў зносін яны падзяляюцца на асабістыя і тэлефонныя. Актэтнае апытанне больш таннае і зручнае, дае магчымасць ахапіць вялікую колькасць чытачоў. Пытанні бываюць адчыненыя, зачыненыя і змешаныя. Адчыненае пытанне прадугледжвае свабодны адказ рэспандэнта. У зачыненым пытанні ўсе варыянты адказаў сфармуляваны і чытачу трэба толькі выбраць той варыянт, які адпавядае яго пункту гледжання. Змешаныя пытанні разам з варыянтам адказаў маюць месца дзеля свабоднага выказвання думак рэспандэнта. Кожны з адзначаных тыпаў пытанняў мае свае станоўчыя і адмоўныя бакі.

У сацыялагічным даследаванні ўжываюцца ў асноўным тры тыпы шкал; намінальная, рангавая і інтэрвальная. Намінальная шкала называецца таксама неўладкаванай шкалой назваў. Падзеі, аб’екты, харатарыстыкі групуюцца ў ё па падабенству і не больш таго. Прыкладам можа быць групоўка па сацыяльна-демаграфічных прызнаках чтачоў, па звароту да таго ці іншага жанру літарартуры. Рангавая (парадкавая) шкала ўжываеццца для памеру інтэнсіўнасці адносін, альбо ацэнак той ці іншай з’явы. З дапамогай інтэрвальнай шкалы памяраюцца свойствы, якія можна адлюстраваць з дапамогай лічбаў. Прыкладам можа быць шкала для памеру інтэнсіўнасці чытання з інтэрваламі: 1, 2 – 5; 6 – 10; 11 – 20; 21 – 50, больш 50. Распрацоўка методыкі заканчваецца правядзеннем пілатажнага даследвання. Гэта правядзенне ўсіх асноўных даследчых працэдур на невялікай колькасці аб’ектаў. Тут высвятляецца, якія пытанні “не працуюць”, таму што чытачы не жадаюць на іх адказваць. Якія трэба ўдакладніць, змяніць фармулеўкі і г.д. Толькі пасля пілатажу методыкі можна лічыць, што ўсе гатова для правядзення даследвання чытання.

 

№3. Бібліятэкар і карыстальнік бібліятэкі: узаемаадносіны ў працэсе абслугоўвання

Одной из существенных основ, проф. деят-ти б-ря в обслуживании явл-ся отношения. Отношения - информационное и предметное взаимодействие, в процессе которой. Реализуются, проявляются и формируются межличностные взаимоотношения.Инф-я, её поиск, обсуждение чаще всего явл-ся предметом отношений в б-ке.О тношения - своеобразный инструмент, ср-во, кот. позволяет б-рю осущ-ть свои проф. ф-ции, психолог, механизм, с помощью кот. взаимод-ют, сотрудн-ют б-рь и чит-ль. Смысловой основой отношеиий в б-ке явл-ся чтение.

Зносіны бібліятэкара з чытачом – гэта і праблема вырашэння актуальных сацыяльна-псіхалагічных задач, якія існуюць.Першыя спробы ўлічваць фактар псіхалагічнага ўзаемадзеяння бібліятэкара з чытачом у працэсе кнігавыдачы сустракаюцца ў работах буйнейшых расійскіх бібліятэказнаўцаў Н.А.Рубакіна, А.А.Пактоўскага, Л.Б.Хаўкінай і інш.У 20-я г. ХХ ст ў сувязі з вывучэннем бібліятэчнай прафесіі і выяўленнем спецыфічных умоў працы бібліятэкараў абанемента асобая ўвага надавалась праблеме іх узаемаадносін з наведвальнікамі бібліятэкі. У гэтай сувязі нельга не адзначыць работы А.А.Гайвароўскага “Псіхатэхніка і бібсправа”, што была надрукавана ў Мінску ў 1928 годзе.У наступным, амаль да 80-х гадоў ХХ ст, у прафесійным друку можна было знайсці толькі асобныя ўпамінанні і рэдкія публікацыі, у якіх праблема зносін бібліятэкара з чытачом закраналась папутна з вырашэннем іншых пытанняў.Актывізацыя даследаванняў у галіне кіраўніцтва чытаннем прымусіла навукоўцаў звярнуць увагу на праблему псіхолага-педагагічнага ўзаемадзеяння бібліятэкара з чытачом. Менавіта як фактар удасканалення кіраўніцтва самаадукацыйным чытаннем карыстальнікаў ЦБС масавых бібліятэк зносіны разглядалісь у дысертацыйным даследаванні Н.У.Клімянковай, якая адной з першых у бібліятэказнаўстве звярнулась да вывучэння дадзенай праблемы.У бібліяграфазнаўстве праблема зносін бібліёграфа з карыстальнікам інфармацыі была распрацавана і грунттоўна разгледжана ў работах М.Г.Вохрышавай.Даволі прадуктыўным з’явіўся падыход, пры якім зносіны разглядалісь як фактар эфектыўнасці індывідуальнай работы з чытачамі, павышэння ўзроўню культуры бібліятэчна-інфармацыйнага абслугоўвання, як неабходная ўмова задаволенасці чытачоў бібліятэчнымі паслугамі. Гэты падыход знайшоў адлюстраванне ў дысертацыі і публікацыях Е.В.Смолінай.Зараз праблема зносін актыўна распрацоўваецца, але ўжо з іншага пункту гледжання – як аснова бібліятэчна-інфармацыйнага ўзаемадзеяння з чытачамі, як фактар аптымізацыі працэса абслугоўвання. У дадзеным напрамку актыўна і плённа працуюць бібліятэказнаўцы М.Я.Дворкіна., М.А.Джэрэліеўская, І.К.Джэрэліеўская, С.А.Езава, Б.Г.Зільберман, Н.У.Клімянкова, Л.Ф.Красінская, С.Г.Матліна, І.А.Мейжыс, Е.В.Смоліна і інш.

Биб общ. характеризуется педагогической направленностью. Но, в отличие от общения педагога с учениками, библиотечное общение менее регламентировано, зачастую носит фрагментарный характер, возникает и заканчивается, как правило, по желанию пользователя. Основные дидактические принципы: наглядности, доступности, последовательности, систематичности, активности и т.д. – могут быть использованы в весьма ограниченном масштабе и при наличии специально организованных условий. Принуждение неприемлемо.

Общение в б-ке: непосредственным, и опосредованным. Непосред общение -систему взаимоотношений между читателем и библиотекарем и носит характер непосредственных контактов между конкретными людьми. Опосред общение -отсутствием непосредственного контакта между теми, кто создаёт информационные продукты и услуги, и теми, кто их потребляет. Н-р: расстановка фонда в открытом доступе, и каталоги, картотеки, базы данных, и библиографические указатели, книжные выставки -продукты деятельности библиотекаря-библиографа, средства коммуникации между ним и пользователями.Постижение природы чтения как психолог, процесса позволяет б-рю целенаправленно и самостоят, взаимодейст-ть с чит-м. Чем более индивидуализирован процесс обслуживания, тем большую роль в нем играют психолог. аспекты, тем более он подчиняется закономерностям и правилам отношений. Библиотекарь должен знать как можно больше об отношениях, их структуре, особенностях.

В социальной психологии различают три базисных аспекта отношений: 1. перцептивный. 2. коммуник-й. З. интерект-й.Перцептивный - включает процесс формиров-я образа др. человека. Библ-рю необход-мо знать, что неизбежные ошибки восприятия на начальном этапе потом тяжело исправить. Необход, обращать вним-е на те факторы, что способствуют возникновению положит, впечатл-я о нем у чит-ля. Коммуникативный аспект: отн-ния как обмен инф-ей. Особенностью инф. процессов явл-ся то, что инф-я не только передается и восприн-ся, но и формир-ся, измен-ся, уточн-ся, и в рез-те коммуиик-го процесса представления двух собеседников о предмете отношений получают новые черты. Интерактивный аспект, отношения, как взаимодействие. Способы объединения индивид-х усилий в конкр-х формах общей деятельности. Взаимод-е в отнош-ях возм-но только при наличии взаимозависимости. Это проис-т а том случае, когда поведение одного из партнеров способ-ет достижению цели др. Тогда есть основание для сотрудничества. Стиль общения – это скорее предрасположенность к определенному поведению, направленность, готовность к нему. ритуальный, манипулятивный и гуманистический.Ритуальное общение – это поведение в типичных ситуациях, когда партнёры являются своеобразными атрибутами выполнения определённого ритуала, где каждый из участников выступает в роли конкретной «маски» с заранее заданными свойствами. Ритуалы требуют от участников только одного – знания правил игры и подчинения им.: запись читателя в библиотеку, разговор с задолженником, беседа-консультация у каталогов.Манипулятивное общение – это такое общение, когда к партнёру относятся как инструменту, средству достижения определённой цели. вынудить читатель вернуть в библиотеку книгу, к которой он давно «привык»? Как привить юным читателям основы информационной культуры и правила поведения в библиотеке.Гуманистическое общение – это в высшей степени личностно ориентированное общение, что позволяет удовлетворить такую фундаментальную человеческую потребность, как потребность в понимании, сочувствии, сопереживании.Обычно бывает обусловлено не столько внешними факторами: целями, условиями, ситуацией, стереотипами – сколько внутренними – индивидуальностью, настроением, отношениями с партнёром.

Общение может также базироваться на принципах сабъект-объектной и субъект-субъектной схем. Субъект-субъектное общение предполагает равноправие партнёров, взаимный учёт интересов друг друга, ориентатию на сотрудничество, согласованность позиций. В случаях, когда общение носит субъект-объектный характер, мы можем говорить о том, что происходит манипулирование одного партнёра другим, цели и задачи одного реализуются за счёт другого. Это общение неравноправное, ориентированное не на сотрудничество, а на подавление воли собеседника. В таком общении характерно стремление навязать свою точку зрения собеседнику, не считаясь с его мнением.конфликтных ситуаций.

Недооценка влияния на поведение человека особенностей ситуации, в которой он очутился. итатель впервые в б-ке, в мас мер.Ошибка ложного согласия, когда человек воспринимает в словах и поступках другого только то, что его устраивает(когда ч-лю всегда предлагают л-ру, а в итоге он ее не читает).Ошибка неравных возможностей ролевого поведения проявляется, когда не учитываются нормы ролевого поведения, ставящие людей в неравные условия. (библиотекарь, требует от читателя знания источников и путей поиска информации).Ошибка иллюзорных взаимосвязейпроявляется в склонности находить связи между событиями и фактами там и тогда, где и когда таких связей нет. Например, читатель долго и заинтересованно выбирает книги, на предложение помощи со стороны библиотекаря отвечает отказом.

Формирование привлекательности.1. Физическая привлекательность, внешний вид- Хороший вкус в одежде, доброжелательность, корректность в поведении.2. Эмоциональный отклик на переживания партнёра. Сочувствие, умение тонко уловить психологическое состояние читателя и выбрать соответствующую каждому конкретному случаю стратегию общения, внимательно выслушать, сказать доброе слово.3. Сходство взглядов, установок, оценок. Библиотеку посещают самые разные люди. Невозможно приспособиться к каждому, но есть вопросы, в которых представления библиотекаря и пользователя могут совпадать. Это роль духовной культуры, значимость книги, чтения, информации.4. Взаимодополняемость.Пользователь знает свой предмет, как не может и не должен знать его библиотекарь. Библиотекарь же знает информационные потоки и пути информационного поиска.5. Помощь в достижении значимой для партнёра цели. 6. Наличие дистанции в общении.Дистанция проявляется и в умении всегда вести себя корректно, не распускаться, не позволять отрицательным эмоциям выплеснуться наружу, не допускать фамильярности в отношениях с пользователями. чытацкія зносіны- міжасабовыя зносіны, прадметам якіх выступае чытанне. Гэта і наладжванне кантактаў паміж людзьмі, якія прагнуць чытання, і іх узаемадзеянне, узаемны ўплыў у галіне чытання, і абмен інфармацыяй аб прачытаным, і ўспрыманне чытацкага вопыту, чытацкіх установак і ўяўленняў партнёрамі па зносінах.В связи с автоматизакцией, многие библ процессы автоматизированы(АРМы).Чытательское общение может организовано не только в б-ке, но и на работе,учебной аудитории, семье, везде, где возникает речь о книге,чтении, информации, знаниях. Организовыв чит. клубы и объединения по интересам.

 

6. Сістэма бібліятэчнага абслугоўвання гарадскога і сельскага насельніцтва.

В редакции закона 2002 года определены осн. Принципы организации библ. Дела в РБ: 1. Рациональное и оптимальное размещение сети б-к в соответствии с демографич. Составом населения и с учетом развития отдельных регионов и отраслей производства. 2. Взаимодействие б-к и взаимопользование БФ в целях обеспечения потреб-ей пользователей б-к. 3. Гос-обществ. Хар-к управления библ. Дела.

В 1993 году было утверждено в Беларуси «Положение об организации совокупной сети б-к РБ». Осн. цель-макс. Приближение информ. Ресурсов по местук жительства, работы, учебы; рациональное размещение б-к и обеспечение взаимодействия между ними.

Организация сети б-к должна соответствовать след. Условиям: 1. Обесп.рацион.обслуж.населения независимо от места проживания, работы и учебы. 2. Исключение дублирования работы б-к. 3. Координация деят-ти б-к. 4. Централизация сети б-к. Упорядочение сети б-к достигается путем: открытия новых б-к, закрытия старых, расширения внестационарного обслуживания, перепрофилирования б-к, перераспределения фондов.

Упорядочение сельс.и гор.б-к.предусматривает: пересмотр ежегодных планов б-к, координация деят-ти б-к всех ведомств, укрепление сельских б-к (слиянии е нескольких), абонемента, б-к семейного чтения и т.д.

Формы управления б-ным делом: 1. Гос-ное. 2. Ведомст.-админ. 3. Профессион. 4. Обществ.

Б-ное обсл.сельск.населения. в Положении об организ.единой сети в РБ написано, что б-ки в сельской местности открываются, если в зоне обслуживается 750 ч-к; при наличии 300 детей (3-15 лет) открывается детское отделение, при наличии 500 детей – детская б-ка. Сельская б-ка обслуживает в радиусе 3-5 км. В зону обслуживания сельской б-ки включается несколько населенных пунктов, которые входят в состав данного сельсовета. На территории каждого сельсовета создается центр.сельская б-ка. Каждый филиал разрабатывает план б-ного обслуживания. Стр-ра сельской ЦБС: ЦБ – Центр.районная б-ка, кот.расположена в районном центре; опорная – Центральная сельская б-ка; филиал – сельские б-ки не территории сельского района. Пути усовершенствования обслуживания: централизация и децентрализация сети б-к; ежегодный пересмотр планов б-ного обслуживания; укрупнение сети; внедрение бригадного абонемента; многие публ.б-ки превращаются в б-ки-клубы, клубы-читальни.







ЧТО ПРОИСХОДИТ, КОГДА МЫ ССОРИМСЯ Не понимая различий, существующих между мужчинами и женщинами, очень легко довести дело до ссоры...

ЧТО ПРОИСХОДИТ ВО ВЗРОСЛОЙ ЖИЗНИ? Если вы все еще «неправильно» связаны с матерью, вы избегаете отделения и независимого взрослого существования...

Что делать, если нет взаимности? А теперь спустимся с небес на землю. Приземлились? Продолжаем разговор...

Система охраняемых территорий в США Изучение особо охраняемых природных территорий(ООПТ) США представляет особый интерес по многим причинам...





Не нашли то, что искали? Воспользуйтесь поиском гугл на сайте:


©2015- 2024 zdamsam.ru Размещенные материалы защищены законодательством РФ.