Тэма 1: Структура бібліятэчнага фонду

Мэта: Сфарміраваць у студэнтаў уменні і навыкі пабудовы графічнай мадэлі фонду бібліятэкі па дадзеным параметрам.

Методыка выканання: Студэнт знаёміцца з варыянтам структуры канкрэтнай бібліятэкі. На падставе дадзенага варыянту распрацоўвае графічную мадэль структуры фонду бібліятэкі. Графічная мадэль павінна змяшчаць наступныя ўзроўні структуравання: І. Адзіны фонд бібліятэкі; ІІ. Фонды аддзелаў; ІІІ. Фонды структурных падраздзяленняў аддзелаў (сектароў, пададдзелаў); IV. Падфонды (па відам дакументацыі і іншым прыметам); V. Раздзелы фонду (па тэматыцы, дзяржаўнай прыналежнасці, тыпу выдання, мове і інш); VI. Падраздзелы фонду. Студэнт паказвае гарызантальныя (каардынацыя) і вертыкальныя (субардынацыя) сувязі паміж структурнымі адзінкамі фонду, выказвае свае меркаванні па ўдасканаленню структуравання фонду бібліятэкі.

Мэта: Азнаёміць студэнтаў з асаблівасцямі ўліку фонду ў бібліятэках розных тыпаў і відаў, выпрацаваць навукі афармлення дакументаў, якія паступаюць і выбываюць з фонду, складання ўліковых форм.

Методыка выканання: Студэнт атрымлівае формы ўліку, якія выкарыстоўваюцца ў бібліятэках розных тыпаў і відаў, і робіць іх параўнальны аналіз. Ажыццяўляе ўлік прадстаўленай партыі дакументаў, якія паступілі з дакументагандлёвай арганізацыі, і партыі дакументаў, якія выбылі па прычыне маральнай устарэласці.

1. Інструкцыя па ўліку і захаванасці бібліятэчных фондаў ў Рэспубліцы Беларусь/ НББ. – Мн., 2003. – 37 с.

2. Мирофанова С.В. Учёт библиотечных фондов: методическое пособие. / С.В.Митрофанова. – М., 2001.– 159с.

3. СТБ 7.20–2000. Бібліятэчная статыстыка. Асноўныя палажэнні [Тэкст]. – Узамен ДАСТ 7.20–80, ДАСТ 7.41–82; увед. 2000–09–01. – Мн.: Дзяржстандарт, 2000. – 6 с.

Тэма: Бібліятэчны фонд як аб’ект кіравання

Мэта: Замацаваць тэарэтычныя веды студэнтаў па тэме і прывіць ім практычныя навыкі колькаснага аналізу якасці фарміравання фонду бібліятэкі.

Змест і методыка выканання: Студэнт складае агляд дакументаў па праблемах кіравання фарміраваннем фондаў бібліятэк за 2 апошнія гады. Неабходныя дакументы ён выяўляе шляхам аналізу прафесійных перыядычных і неперыядычных выданняў, прадстаўленых ў рознай форме.

Студэнт вывучае структуру фонду канкрэтнай бібліятэкі і прадстаўляе яе графічную мадэль у якой вылучае наступныя ўзроўні структуравання: І. Адзіны фонд. ІІ, Фонды аддзелаў. ІІІ. Фонды структурных рпадраздзяленняў, аддзелаў (сектароў, пададдзелаў). ІV Падфонды (па відам дакументаў і іншым прыметам).

V. Раздзелы фонду (па тэматыцы, дзяржаўнай прыналежнасці, мове і інш). VІ. Падраздзелы фонду. Студэнт павінен паказаць гарызантальныя (каардынацыя) і вертыкальныя (субардынацыя) сувязі паміж структурнымі адзінкамі фонду. Неабходна выказаць свае меркаванні і прапановы па дадзенаму пытанню.

Студэнт вывучае структуру кіравання фарміраваннем фонду бібліятэкі і праюдстаўляе яе графічную мадэль, у якой вылучае наступныя ўзроўні структуравання: І. Сацыяльнае кіраванне. ІІ. Тэхналагічнае кіраванне. Узровень сацыяльнага кіравання павінен уключыць вышэйшы, сярэдні, ніжэйшыя узроўні кіравання. Тэхналагічны ўзровень павінен уключаць узроўні тэхналагічных працэсаў і аперацый, над якімі ажыццяўляецца кіраванне.

Згодна з планам-заданнем студэнт раскрывае галіновы, відавы, тыпавы, моўны, геаграфічны і храналагічны склад фонду, вызначае паказчыкі велічыні і выкарыстання фонду, характарызуе асноўныя крыніцы камплектавання фонду, прадстаўляе склад карыстальнікаў па відах дзейнасці і прафесійнай прыналежнасці, аналізуе планаванне работы па фарміраванню фонду. У заключэнні дадзенага задання студэнт робіць вывады аб стане фонду бібліятэкі і Яго выкарыстанні, выказвае прапанловы па далейшай палітыцы кіравання фарміраваннем фонду.

Кантрольную работу студэнт завяршае спісам апублікаваных і неапублікаваных дакументаў, якія былі выкарыстаны пры выкананні заданняў.

1. Назва бібліятэкі, яе арганізацыйная структура (у рамках ЦБС – структура ЦБ і яе філіялаў).

2. Звесткі аб фондзе: аб’ём фонду на 01.01. …г.; галіновы склад, віды і тыпы дакументаў, храналагічныя, моўныя, геаграфічныя рамкі дакументаў.

Характарыстыка крыніц камплектавання фонду.

3. Склад карыстальнікаў бібліятэкі па віду дзейнасці і прафесійнай прыналежнасці, іх інфармацыйныя інтарэсы і патрэбы.

4. Аналіз планавання работы па фарміраванню фонду бібліятэкі (віды ўнутрыбібліятэчных планаў і іх структура; зводныя (міжбібліятэчныя) планы фарміравання фондаў бібліятэк горада (раёна, вобласці) і іх структура).

5. Складанне і аналіз схемы паказчыкаў велічыні і выкарыстання фонду бібліятэкі. Вывады аб тэндэнцыях развіцця фонду і яго выкарыстанні.

Прапановы па далейшай палітыцы кіравання фарміраваннем фонду.

Схема колькасных паказчыкаў велічыні і выкарыстання фонду бібліятэкі

6. Колькасны аналізаднаго з раздзелаў фонду бібліятэкі. Прычыны невыкарыстання дакументаў. Прапановы па паляпшэнню выкарыстання дакументаў. Вынікі аналізу адлюстраваць у схеме.

Схема колькасных паказчыкаў велічыні выкарыстання

7. Аналіз укамплектаванасці фонду бібліятэкі па адной хз актуальных тэм прааналізаванага вышэй раздзелу. Для гэтага выкарыстаць бібліяграфічныя дапаможнікі, у тым ліку электронныя (каталогі, базы дадзеных і інш). Прывесці адзнаку і прапановы па дакументнай забяспечанасці тэмы.

1. Бібліятэчны фонд як навуковае паняцце. Прыкметы і ўласцівасці бібліятэчнага фонду.

2. Месца бібліятэчнага фонду ў сістэме “бібліятэка”. Сацыяльныя функцыі бібліятэчнага фонда.

3. Структура бібліятэчнага фонду. Асновы структуравання.

4. Класіфікацыя бібліятэчных фондаў. Прыкметы класіфікацыі.

5. Бібліятэчны фонд у сістэме дакументных рэсурсаў.

6. Фарміраванне бібліятэчнага фонду: паняцце, значэнне.

7. Тэарэтычныя асновы фарміравання бібліятэчнага фонду.

8. Прынцыпы фарміравання бібліятэчнага фонду.

9. Адбор дакументаў у бібліятэчны фонд. Прынцыпы адбору.

10. Крытэрыі якасці і крэтэрыі эфектыўнасці адбору дакументаў у бібліятэчны фонд.

13. Узаемадзеянне бібліятэчных фондаў. Формы і ўзроўні ўзаемадзеяння.

14. Размеркаваны бібліятэчны фонд краіны. Умовы стварэння і функцыянавання.

15. Фарміраванне бібліятэчнага фонду як тэхналагічны цыкл.

16. Мадэліраванне бібліятэчнага фонду. Асноўныя віды мадэляў і этапы іх стварэння.

17. Апісальныя і матэматычныя мадэлі бібліятэчнага фонду.

18. Структурная і бібліяграфічная мадэлі бібліятэчнага фонду. Методыка іх стварэння.

19. Камплектаванне бібліятэчнага фонду: паняцце, віды.

20. Чатыры этапы тэхналогіі камплектавання бібліятэчнага фонду.

21. Даведачны аппарат у дапамогу камплектаванню бібліятэчнага фонду.

22. Крыніцы і спосабы камплектавання бібліятэчнага фонду.

1. Бібліятэчны фонд як навуковае паняцце. Прыкметы і ўласцівасці бібліятэчнага фонду.

2. Месца бібліятэчнага фонду ў сістэме “бібліятэка”. Сацыяльныя функцыі бібліятэчнага фонда.

3. Структура бібліятэчнага фонду. Асновы структуравання.

4. Класіфікацыя бібліятэчных фондаў. Прыкметы класіфікацыі.

5. Бібліятэчны фонд у сістэме дакументных рэсурсаў.

6. Фарміраванне бібліятэчнага фонду: паняцце, значэнне.

7. Тэарэтычныя асновы фарміравання бібліятэчнага фонду.

8. Прынцыпы фарміравання бібліятэчнага фонду.

9. Адбор дакументаў у бібліятэчны фонд. Прынцыпы адбору.

10. Крытэрыі якасці і крэтэрыі эфектыўнасці адбору дакументаў у бібліятэчны фонд.

13. Узаемадзеянне бібліятэчных фондаў. Формы і ўзроўні ўзаемадзеяння.

14. Размеркаваны бібліятэчны фонд краіны. Умовы стварэння і функцыянавання.

15. Фарміраванне бібліятэчнага фонду як тэхналагічны цыкл.

16. Мадэліраванне бібліятэчнага фонду. Асноўныя віды мадэляў і этапы іх стварэння.

17. Апісальныя і матэматычныя мадэлі бібліятэчнага фонду.

18. Структурная і бібліяграфічная мадэлі бібліятэчнага фонду. Методыка іх стварэння.

19. Камплектаванне бібліятэчнага фонду: паняцце, віды.

20. Чатыры этапы тэхналогіі камплектавання бібліятэчнага фонду.

21. Даведачны аппарат у дапамогу камплектаванню бібліятэчнага фонду.

22. Крыніцы і спосабы камплектавання бібліятэчнага фонду.

23. Прыём і апрацоўка дакументаў, якія паступілі ў бібліятэку.

24. Улік бібліятэчнага фонду: значэнне, патрабаванні, функцыі.

25. Інтэграваны ўлік бібліятэчнага фонду. Формы. Методыка вядзення.

26. Дыферэнцыраваны ўлік бібліятэчнага фонду. Формы, Методыка вядзення.

27. Праверка бібліятэчнага фонду. Задачы і методыка яе ажыццяўлення.

28. Размяшчэнне бібліятэчнага фонду. Паняцце. Варыянты.

29. Расстаноўка бібліятэчнага фонду. Паняцце. Тыпы.

30. Асаблівасці фарміравання бібліятэчнага фонду ва ўмовах адкрытага доступу.

31. Захаванасць бібліятэчнага фонду. Фактары, якія ўплываюць на захаванасць бібліятэчнага фонду.

32. Метады, спосабы і сродкі забеспячэння захаванасці бібліятэчнага фонду.

33. Кіраванне фарміраваннем бібліятэчнага фонду. Структура кіравання.

34. Функцыі кіравання фарміраваннем бібліятэчнага фонду.

35. Інфармацыйнае забеспячэнне кіравання фарміраваннем бібліятэчнага фонду.

36. Тэхналогія вывучэння бібліятэчнага фонду. Штодзённыя і спецыяльныя метады вывучэння бібліятэчнага фонду.

37. Вывучэнне выкарыстання бібліятэчнага фонду. Метады непасрэднага і апасродкавага вывучэння выкарыстання фонду.

38. Планаванне фарміравання бібліятэчнага фонду. Віды планаў.

39. Фарміраванне фондаў бібліятэк розных тыпаў і відаў.

40. Фарміраванне фондаў асабных відаў дакументаў.

41. Фарміраванне фондаў электронных дакументаў.

42. фарміраванне фондаў дакументаў на замежных мовах.

43. Дэпазітарныя і рэпазітарныя фонды бібліятэк: сутнасць, значэнне, прынцыпы фарміравання.

1. Астапович, Е.Г. Библиотечная обработка: определение понятия и технологический процесс / Е.Г. Астапович // Науч. и техн. б-ки. – 1995. - № 12. – С. 3-24.

2. Багрова, И.Ю. Репозитарное хранение библиотечных фондов [Текст]: (обзор англоязычной литературы последнего десятилетия ХХ в.) / И.Ю. Багрова // Библиотековедение. – 2001. – № 2. – С. 19–25; № 3. – С. 39–45.

3. Берёзкина, Н.Ю. Создание и использование электронных информационных ресурсов в библиотеках Беларуси [Текст] / Н.Ю. Берёзкина, Л.А. Авгуль, Б.Б. Невский; Центр. науч. б-ка им. Я. Коласа. – Мн.: Красико-Принт, 2002. – 144 с.

4. Богаревич, А. Читатели и фонды Национальной библиотеки Беларуси: попытка статистического анализа [Текст] / А.Богаревич // Бібл. свет. – 2002. – № 4. – С. 17–19. 2.

5. Васильченко, Н.П. Библиотечные фонды: проблемы терминологии [Текст] / Н.П. Васильченко // Науч. и техн. б-ки. – 1999. – № 8. – С. 15–18.

6. Васильченко, Н.П. Формирование библиотечного фонда [Текст] / Н.П. Васильченко // Науч. и техн. б-ки. – 1996. – № 6. – С. 22–28.

7. ГОСТ 7.50–2002. Консервация документов. Общие требования [Текст]. – Взамен ГОСТ 7.50–90; введ. 2003–01–01. – М.: Изд-во стандартов, 2002. – 13 с.

8. ГОСТ 7.76-96. Комплектование фонда документов. Библиографирование. Каталогизация. Термины и определения [Текст]. – Введ. 1998–01–01. – Мн.: Изд-во стандартов, 1997. – 52 с.

9. Гриханов, Ю.А. Метаморфизм библиотеки и структурная реорганизация библиотечных фондов [Текст] / Ю.А.Гриханов // Науч. и техн. б-ки. – 2002. – № 4. – С. 28–34.

10. Евстигнеева, Г.А. Электронные версии депозитарных фондов научных библиотек [Текст] / Г.А.Евстигнеева, А.И.Земсков // Науч. и техн. б-ки. – 2003. – № 7. – С. 5–21.

11. Земсков, А.И. Электронные ресурсы. Комплектование, создание и хранение [Текст] / А.И. Земсков // Электронные библиотеки: учеб. для вузов / А.И. Земсков, Я.Л. Шрайберг. – М.: Либерея, 2003. – Разд. 3. – С. 123–164.

12. Зупарова, Л.Б. Библиотечная обработка документа [Текст]: учеб.-метод. пособие / Л.Б. Зупарова, Т.А. Зайцева, Л.И. Сазонова; под науч. ред. Ю.Н. Столярова. – М.: Либерея, 2003. – 208 с.

13. Інструкцыя па ўліку і захаванасці бібліятэчных фондаў у Рэспубліцы Беларусь [Тэкст] / Нац. б-ка Беларусі [і інш.]. – Мн., 2002. – 37 с.

14. Кац, З.И. Взаимодействие библиотек Белоруссии в си стеме депозитарного хранения фондов (1986–1990 гг.) [Текст] / З.И. Кац, И.М. Стрижонок // Вопросы библиогра-фоведения и библиотековедения: межвед. сб. / Мин. ин-т культуры. – Мн.: Университетское, 1992. – Вып. 13. – С. 3–14.

15. Лохвицкая, С.Л. Формирование библиотечных фондов [Текст]: учеб. пособие / С.Л. Лохвицкая, Г.В. Тараченко; ЛГИК. – Л., 1988. – 62 с.

16. Митрофанова, С.В. Учет библиотечных фондов [Текст]: метод. пособие / С.В. Митрофанова. – М.: Профиздат, 2001. – 160 с. – (Сер. «Современная библиотека»; вып. 21).

17. Мотульский, Р.С. Библиотечный фонд республики как национальная ценность: проблемы формирования и использования [Текст] / Р.С. Мотульский // Бiбл. свет. – 2002. – № 1. – С. 23–26; № 4. – С. 20–26.

18. Петрусенко, Т.В. Обменно-резервные фонды библиотек как национальный информационный ресурс. Новый взгляд на забытую проблему [Текст] / Т.В. Петрусенко // Науч. и техн. б-ки. – 2001. – № 7. – С. 39–46.

19. Сівакова, А.А. Камплектаванне бібліятэчных фондаў: праблемы каардынацыі і кааперацыі [Тэкст] / А.А. Сівакова // Навукова-даследчая дзейнасць Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі на мяжы стагоддзяў: зб. навук. прац / склад. Л.Г.Кірухіна; Нац. б-ка Беларусі. – Мн.: Красіка-Прынт, 2002. – С. 39–45.

20. СТБ 7.20–2000. Бібліятэчная статыстыка. Асноўныя палажэнні [Тэкст]. – Узамен ДАСТ 7.20–80, ДАСТ 7.41–82; увед. 2000–09–01. – Мн.: Дзяржстандарт, 2000. – 6 с.

21. Столяров, Ю.Н. Библиотечный фонд [Текст]: учебник / Ю.Н. Столяров. – М.: Книж. палата, 1991. – 272 с.

22. Столяров, Ю.Н. Документный ресурс [Текст]: учеб. пособие / Ю.Н. Столяров. – М.: Либерея, 2001. – 152 с.

23. Столяров, Ю.Н. Как сохранить библиотечный фонд [Текст]: (секреты старого книгохранителя): учеб.-метод. пос. / Ю.Н. Столяров. – 2-е изд., дораб. и доп. – М.: Профиздат, 2001. – 256 с. – (Сер. «Современная библиотека»; вып. 9).

24. Столяров, Ю.Н. Развитие библиотечного фондоведения [Текст] / Ю.Н. Столяров // Российское библиотековедение: ХХ век. Направления развития, проблемы и итоги. Опыт монографического исследования / Сост. Ю.П. Мелентьева; [Рос. гос. б-ка]. – М.: Пашков дом: ФАИР-ПРЕСС, 2003. – Гл. 9. – С. 279–296.

25. Тараченко, Г.В. Библиотечные фонды [Текст] / Г.В. Тараченко, И.В. Эйдемиллер // Справочник библиотекаря / [науч. ред.: А.Н. Ванеев, В.А. Минкина]. – 2-е изд., испр. и доп. – СПб.: Профессия, 2003. – С. 55–92. – (Сер. «Библиотека»).

26. Терёшин, В.И. Библиотечная селекция документов [Текст]: / В.И. Терёшин. – М.: Изд-во МГУКИ, 1993. – 71 с.

27. Терёшин, В.И. Библиотечный фонд [Текст]: учеб. пособие / В.И. Терёшин. – 2-е изд., испр. и доп. – М.: Изд-во МГУКИ, 2000. – 176 с.

17. Хахалёва, Н.И. Концептуальные основы формирования распределенного библиотечного фонда [Текст] / Н.И.Хахалева, С.М.Шпанцева, Т.Г.Афанасьева // Библиотековедение. – 1999. – № 4–6. – С. 28–34.

28. Шилов, В.В. Теоретические аспекты проблемы безопасности библиотечных фондов [Текст] / В.В.Шилов // Науч. и техн. б-ки. – 1998. – № 3. – С. 62–75.

29. Эйдемиллер, И.В. Стратегия формирования фондов публичных библиотек [Текст]: маркетинговый подход / И.В.Эйдемиллер; [ред. Н.Р. Бочкарёва]. – СПб.: Изд-во РНБ, 1995. – 124 с.

30. Юхновец, Т.С. Координация в формировании информационных ресурсов [Текст] / Т.С. Юхновец // Науч. и техн. б-ки. – 2003. – № 12. – С. 57–66.

ЧТО ПРОИСХОДИТ ВО ВЗРОСЛОЙ ЖИЗНИ? Если вы все еще «неправильно» связаны с матерью, вы избегаете отделения и независимого взрослого существования...

ЧТО ПРОИСХОДИТ, КОГДА МЫ ССОРИМСЯ Не понимая различий, существующих между мужчинами и женщинами, очень легко довести дело до ссоры...

Что делать, если нет взаимности? А теперь спустимся с небес на землю. Приземлились? Продолжаем разговор...

Конфликты в семейной жизни. Как это изменить? Редкий брак и взаимоотношения существуют без конфликтов и напряженности. Через это проходят все...

Не нашли то, что искали? Воспользуйтесь поиском гугл на сайте: