Экзаменацыйныя пытанні па курсу

Прадмет, яго асаблівасці і задачы. Назвы “Беларусь” і “Літва”.

Гістарыяграфія гісторыі дзяржавы і права Беларусі. Праблемы гісторыка-прававой навукі.

Утварэнне дзяржаў у славянскіх народаў Усходняй Еўропы (перыяд, прычыны і працэс утварэння).

Дзяржавы-княствы на тэрыторыі Беларусі ў ІХ-ХІІ ст. ст. і іх грамадскі лад.

Палітычны лад старажытных дзяржаў. Князь. Веча (сойм). Службовыя асобы.

Асноўныя рысы звычаевага права Беларусі. Адлюстраванне звычаевага права ў пісаным заканадаўстве.

Міжнародныя пагадненні і васальныя дагаворы – крыніцы старажытнага беларускага права.

Утварэнне Вялікага княства Літоўскага. Прычыны. Канцэпцыі. Адміністрацыйна-тэрытарыяльнае ўладкаванне ў ХIV-ХVI ст. ст.

Клас феадалаў і саслоўе шляхты на Беларусі ў ХV-ХVІІ ст. ст.

Прававое і сацыяльнае становішча сялян Беларусі ў ХVІ ст.

Прававое і сацыяльнае становішча мяшчан Беларусі ў ХІV-ХVІІ ст.

Вялікі князь у Вялікім княстве Літоўскім у ХV-ХVІ ст. ст. і яго прававое становішча. Службовыя асобы цэнтральнай адміністрацыі.

Рада і сойм ў Вялікім княстве Літоўскім. Утварэнне, змены ў складзе і кампетэнцыі.

Мясцовыя органы дзяржаўнай улады на Беларусі ў ХV-ХVІІ ст. ст.

Органы кіравання ў гарадах Беларусі ў ХV-ХVІІ ст. ст. Магдэбургскае права.

Крэўская і Гарадзельская ўніі (прычыны заключэння, значэнне і наступствы).

Люблінская ўнія (гісторыка-прававая характарыстыка)

Берасцейская царкоўная ўнія (прычыны заключэння і наступствы).

Міжнародныя сувязі ВКЛ з суседнімі дзяржавамі ў ХV-ХVІ ст. ст.

Агульназемскія граматы (прывілеі). Іх значэнне і змест.

Абластныя і валасныя граматы (прывілеі). Іх змест і прызначэнне.

Гарадскія граматы: характарыстыка і значэнне.

Судзебнік 1468 года: паходжанне, крыніцы, структура, змест.

Статут Вялікага княства Літоўскага 1529 года. Яго находжанне, крыніцы, структура, змест.

Статуты Вялікага княства Літоўскага. Агульная характарыстыка і значэнне.

Статут Вялікага княства Літоўскага 1566 года. Асноўныя змены і адрозненне ад Статута 1529 года.

Статут Вялікага княства Літоўскага 1588 г. Яго змест і значэнне.

Канстытуцыйнае права Вялікага княства Літоўскага.

Асноўныя палажэнні грамадзянскага права Беларусі ў ХVІ-ХVІІ ст. ст.

Асноўныя палажэнні працэсуальнага права Беларусі ХVІ-ХVІІ ст. ст.

Асноўныя палажэнні крымінальнага права Беларусі ХVІ-ХVІІ ст. ст.

Цэнтральныя судовыя ўстановы ў Вялікім княстве Літоўскім. Галоўны суд (Трыбунал).

Мясцовыя суды для шляхты (склад, кампетэнцыя, значэнне).

Суды для гарадскога насельніцтва ў Вялікім княстве Літоўскім.

Прававая думка на Беларусі ў ХVІ-ХVІІІ ст. ст.

Дзяржаўны лад Рэчы Паспалітай. Абмежаванасць улады караля. Сойм і яго дзейнасць. Спробы правядзення рэформаў у другой палове ХVІІІ ст. Першы падзел Рэчы Паспалітай і яго вынікі.

Канстытуцыя Рэчы Паспалітай 1791 года. Таргавіцкая канфедэрацыя. Другі падзел Рэчы Паспалітай.

Паўстанне 1794 года. Трэці падзел Рэчы Паспалітай. Яго прычыны і вынікі.

Сістэматызацыя права Беларусі ў першай палове ХІХ ст. Праект зводу мясцовых законаў заходніх губерняў.

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел Беларусі ў пачатку ХІХ ст. Органы ўлады, мясцовага кіравання і суда.

Скасаванне прыгонага права на Беларусі. Рэформа мясцовых органаў.

Судовая рэформа 1864 года і асаблівасці яе правядзення на Беларусі.

Земская рэформа 1864 года і асаблівасці яе правядзення на Беларусі.

Беларусь на пачатку ХХ ст. Дзейнасць беларускіх нацыянальных арганізацый Лютаўская рэвалюцыя ў Расіі і яе значэнне для Беларусі..

Усталяванне Савецкай улады на Беларусі ў 1917 г. Абластны выканаўчы камітэт Заходняй вобласці і фронта. Савет народных камісараў Заходняй вобласці.

Спробы ажыццяўлення ідэі “права нацый на самавызначэнне” на Беларусі. Усебеларускі з’езд (кангрэс) 1917 г.

Абвяшчэнне Беларускай Народнай Рэспублікі у 1918 годзе. Устаўныя граматы.

Першы з’езд Кампартыі Беларусі. Дзяржаўна-прававое значэнне яго пастаноў. Вызначэнне тэрыторыі Беларускай Савецкай Рэспублікі.

Першы з’езд Саветаў Беларусі. Дэкларацыі з’езда.

Літоўска-Беларуская ССР: утварэнне, дзейнасць, ліквідацыя.

Аднаўленне Беларускай ССР у 1920 годзе. Дэкларацыя аб незалежнасці ССРБ.

Другі з’езд Саветаў Беларускай ССР. Дапаўненні да Канстытуцыі.

Дзяржаўна-прававыя адносіны Беларускай ССР з РСФСР. Дагавор паміж БССР і РСФСР 1921г. Рыжскі мірны дагавор.

Пераход да Новай эканамічнай палітыкі. Утварэнне дзяржаўнага апарата ў БССР у 1921-1922 г. г. Уваход БССР у склад СССР.

Палітыка нацыянальнага – дзяржаўнага будаўніцтва ў БССР у 20-я гады.

Вяртанне ў склад Беларускай ССР усходніх раенаў Беларусі.

Крымінальнае і крымінальна-працэсуальнае права Беларускай ССР у 20-30-я гады.

Грамадзянскае і грамадзянска-працэсуальнае права Беларускай ССР ў 20-30-я гады.

Канстытуцыя Беларускай ССР 1927 г. Вышэйшыя і мясцовыя органы ўлады.

Парушэнні законнасці на Беларусі ў 20-50 г. г. (прычыны і сутнасць).

Канстытуцыя Беларускай ССР 1937 г. Перамены ў структуры і кампетэнцыя органаў дзяржаўнай улады.

Мясцовыя органы кіравання і самакіравання на тэрыторыі Заходняй Беларусі ў 1921-1939 гг. Бяспраўнае становішча і барацьба працоўных Заходняй Беларусі.

Пачатак другой сусветнай вайны. Разгром Польскай дзяржавы. Утварэнне часовых органаў улады ў Заходняй Беларусі ў 1939 г.

Народны (Нацыянальны) сход Заходняй Беларусі і яго дзяржаўна-прававыя акты.

Уз’яднанне Заходняй Беларусі з БССР. Утварэнне органаў Савецкай улады ў заходніх абласцях Беларускай ССР.

Дзяржава і права ў перыяд Вялікай Айчыннай вайны. Нямецкі акупацыйны рэжым на Беларусі.

Вызваленне Беларусі ад нямецка-фашысцкай акупацыі і адбудова дзяржаўнага апарата Беларускай ССР.

Беларуская дзяржава і права ў пасляваенны перыяд (1945-1954 г.г.).

Беларуская дзяржава і права ў перыяд пасляваенных рэформаў (1954-1964). Перабудова дзяржаўнага апарата. Пашырэнне правоў рэспублікі.

Беларуская дзяржава і права ў перыяд застою і ўмацавання камандна-адміністрацыйнай сістэмы (1965-1984 г.г.). Кадыфікацыя заканадаўства. Канстытуцыя БССР 1978 г.

Актывізацыя знешне-палітычнай дзейнасці Беларускай ССР пасля 1944 г. Стварэнне ААН.

Міжнародная дзейнасць Беларускай ССР у 50-80-я гады.

Дэкларацыя аб дзяржаўным суверэнітэце БССР. Усеагульная дэкларацыя правоў чалавека і Беларусь.

Распад СССР і ўтварэнне СНД. Дзяржаўныя сувязі Рэспублікі Беларусь з Расіяй і краінамі бліжняга замежжа.

Міжнародная дзейнасць Рэспублікі Беларусь у 90-я гады.

Пераход Беларусі да дзяржаўнай самастойнасці. Рэарганізацыя дзяржаўных органаў.

Змены у канстытуцыйным праве. Канстытуцыя Рэспублікі Беларусь 1994 г. Змяненні і дапаўненні да Канстытуцыі, прынятыя 24.11.1996 г.

Актывізацыя грамадска-палітычнай дзейнасці ў Рэспубліцы Беларусь. Утварэнне і дзейнасць палітычных партый у 90-я гады.

Развіццё права Рэспублікі Беларусь у 90-я гады.

Дзяржа?ны лад Рэспублiкi Беларусь, заснаваны на шматвяковай гiсторыi беларускай дзяржа?насцi, развiваецца? напрамку пабудовы дэмакратычнай прававой дзяржавы. Гэтаму спрыяе вучэбная дысцыплiна - гiсторыя дзяржавы i права Беларусi, што выкладаецца? вышэйшых навучальных установах прававога цыкла? нашай рэспублiцы. Без грунто?нага ведання гiстарычных падзей i яснага разумення?сяго ходу гiсторыi немагчыма мець цвёрды светапогляд i ясна бачыць перспектывы будучынi.

Задачамі навучальнай дысцыплiны з’яўляюцца: аналiз гiстарычнага ходу падзей у iх храналагiчнай паслядо?насцi i вызначэнне заканамернасцей гэтага працэсу; вызначэнне асно?ных тэндэнцый у развiццi i дзейнасцi органа? улады i кiравання, судовых устано?; вывучэнне прававых крынiц, асобных iнстытута? i галiн права з мэтай ацэнкi мiнулых набытка? i выя?лення заканамернасцей развiцця права; аналiз прававога становiшча?сiх пласто? насельнiцтва i iнш.

Неабходна мець на?вазе, што некаторыя гiстарычныя пытаннi яшчэ застаюцца мала даследаванымi або праблемнымi. Характэрнай асаблiвасцю прававой гiсторыi Беларусi з’я?ляецца тое, што на працягу стагоддзя? змянялася назва беларускага народа, у сувязi з чым яго гiсторыя часам прыпiсвалася iншым народам, трактавалася адвольна.

Прымаючы пад увагу неаднастайнасць i своеасаблiвасць гiстарычных перыяда?, якiя прайшла беларуская дзяржа?наць, у праграму?водзiцца характэрная перыядызацыя гiсторыi дзяржавы i права Беларусi з мэтай арыентаваць студэнта? на важнейшыя падзеi гiстарычнага развiцця. Матэрыал размешчаны? храналагiчнай паслядо?насцi па тэмах, якiя адлюстро?ваюць асаблiвасцi генезiсу беларускай дзяржа?насцi i права.

Прадмет i задачы навукi гiсторыi дзяржавы i права Беларусi.

Гiстарыяграфiя навукi гiсторыi дзяржавы i права.

Живите по правилу: МАЛО ЛИ ЧТО НА СВЕТЕ СУЩЕСТВУЕТ? Я неслучайно подчеркиваю, что место в голове ограничено, а информации вокруг много, и что ваше право...

Что делать, если нет взаимности? А теперь спустимся с небес на землю. Приземлились? Продолжаем разговор...

ЧТО И КАК ПИСАЛИ О МОДЕ В ЖУРНАЛАХ НАЧАЛА XX ВЕКА Первый номер журнала «Аполлон» за 1909 г. начинался, по сути, с программного заявления редакции журнала...

ЧТО ПРОИСХОДИТ, КОГДА МЫ ССОРИМСЯ Не понимая различий, существующих между мужчинами и женщинами, очень легко довести дело до ссоры...

Не нашли то, что искали? Воспользуйтесь поиском гугл на сайте: